รองเท้าหัวเหล็กคืออะไร? ปกป้องส่วนไหน ทำงานยังไง

รองเท้าหัวเหล็ก คือรองเท้านิรภัยที่มี ฝาครอบนิ้วเท้า (Toe Cap) แบบโลหะ ป้องกันแรงกระแทก/กดทับจากของตก ของกลิ้ง หรือรถเข็นในที่ทำงาน พร้อมโครงสร้างพื้นและตัวรองเท้าที่ออกแบบมาเพื่อกันลื่น กันเจาะทะลุ และรองรับเท้าให้ยืน/เดินนานได้อย่างปลอดภัย

1) ปกป้อง “ส่วนไหน” ของเท้า

• นิ้วเท้า (Toe Protection): ฝาครอบเหล็กรับแรงกระแทก/กดทับ
• หลังเท้า/กระดูกฝ่าเท้า (Metatarsal): รุ่นเสริม Metatarsal Guard ช่วยกันของตกบริเวณกลางเท้า
• ฝ่าเท้า (Puncture Protection): แผ่นกันทะลุ (Puncture-resistant plate) ป้องกันตะปู เศษโลหะ (มักทดสอบ ~1100 N)
• ข้อเท้า & ส้นเท้า: โครงสร้างพยุง ลดบิดตัว/พลิก และเสริมกันกระแทกส้น
• พื้นสัมผัส (Outsole): ยางกันลื่น กันน้ำมัน/สารเคมีได้ตามสเปก

2) ทำงานยังไง (กลไกการปกป้อง)

• หัวเหล็ก (Steel Toe Cap):
  • รับแรง กระแทก (Impact) และ แรงกด (Compression) ตามมาตรฐาน (เช่น EN ISO 20345/ASTM F2413 มักเทียบเท่าการปกป้อง ~200J และ ~15kN)*
  • ออกแบบให้ ถ่ายแรง อ้อมนิ้วเท้า ลดการยุบตัวสู่ปลายนิ้ว
• แผ่นกันทะลุ (Midsole Plate):
  • ผลิตจาก เหล็กสปริง หรือ เส้นใยถักคอมโพสิต ช่วยกันของแหลมแทงทะลุฝ่าเท้า
• พื้นนอก (Outsole):
  • สูตรยาง/ลายดอกยางเพิ่ม Traction และทน น้ำมัน/กรด-ด่าง ตามเรตติ้ง SRA/SRB/SRC
• โครงสร้างพยุง (Shank/Torsion):
  • แผ่นเสริมกลางเท้า/งานขึ้นรูป ช่วย กันบิด รักษาแนวเท้าเมื่อต้องยืน/เดินนาน

* ค่ามาตรฐานเป็นแนวทางทั่วไป—ให้ตรวจฉลากรองเท้าจริงก่อนใช้งาน

3) หัวเหล็ก vs หัวคอมโพสิต/อะลูมิเนียม (สรุปสั้น)

เลือกจาก ลักษณะงาน, ข้อกำหนดความปลอดภัย, และ เวลายืน/เดิน ในกะทำงาน

4) เข้าใจสเปก & ฉลากให้ถูก

• มาตรฐานที่พบบ่อย: EN ISO 20345 / ASTM F2413
• สัญลักษณ์หลัก (ตัวอย่าง EN ISO 20345):
  • SB/S1/S1P/S2/S3 = ระดับ/คุณสมบัติรวม (เช่น กันทะลุ “P”, กันน้ำ “WRU”)
  • SRC = กันลื่นผ่าน SRA+SRB
• งานไฟฟ้า:
  • EH (Electrical Hazard) = ฉนวนไฟฟ้า ลดเสี่ยงไฟดูด (ใช้งาน “แห้ง”)
  • ESD (Electrostatic Discharge) = ระบายไฟฟ้าสถิตเพื่อปกป้องชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์
  หัวเหล็ก เองไม่ได้ทำให้ “ไฟดูดง่าย”—ความปลอดภัยขึ้นกับ โครงสร้างพื้น/ฉนวน และประเภทงาน (EH/ESD)

5) เลือกยังไงให้ตรงงาน (เช็กลิสต์ 10 ข้อ)

1. หัวเหล็ก/คอมโพสิต แบบไหนเหมาะกับน้ำหนักงานและอุณหภูมิ
2. ต้องการ กันทะลุ (P) หรือไม่—มีตะปู/เศษโลหะในพื้นที่ไหม
3. พื้น กันลื่นระดับ SRC หากเจอพื้นเปียก/น้ำมัน
4. กันน้ำ/กันสารเคมี ตามหน้างานจริง (WR/FO ฯลฯ)
5. ซัพพอร์ตข้อเท้า: Low/Mid/High-cut
6. น้ำหนักรวม ของรองเท้า—เดินไกลยืนนานเลือกเบาขึ้น
7. ฟิตติ้ง: เผื่อนิ้วโป้ง ~0.5–1 ซม., ลองกับถุงเท้าจริง
8. สภาพอากาศ: ระบายอากาศ vs กันน้ำ เลือกให้เหมาะฤดูกาล
9. เอกสาร ทดสอบ/รับรองมาตรฐาน จากผู้ผลิต
10. ทดลอง Heel-Lock Lacing ลดส้นหลวม/เล็บช้ำ

6) การใช้งาน & ดูแล (ยืดอายุและความปลอดภัย)

• ทำความสะอาดโคลน/น้ำมันทันที แล้ว อบให้แห้งในที่ร่ม
• เติม สเปรย์กันน้ำ/ครีมบำรุงหนัง ตามวัสดุ
• ตรวจ ดอกยาง, เย็บตะเข็บ, แผ่นกันทะลุ ทุกเดือน—เสื่อมมากให้เปลี่ยน
• จัด สลับคู่ หากมี 2 คู่ เพื่อลดกลิ่นและยืดอายุวัสดุ

สนใจสั่งซื้อรองเท้าติดต่อ Line: @158kbakp
หรือช่องทาง Shopee: Hachiko Safety Thailand และ Lazada: Hachiko Safety